Wi-Fi ve Ağ Ürünlerine Dair Bilmeniz Gereken Her Şey

Akıllı Ev sistemlerinin en önemli noktası ve olmazsa olmazı internetin hepimizin hayatında çok büyük yeri var. Günümüzde artık iş, okul, eğlence, alışveriş derken her alanda iyi ve kaliteli bir internet ihtiyacı duyuyoruz. Ağ ürünlerinin birçoğunun birbirine benzediğinin ve görev tanımlarının sık sık karıştığının Evde360 olarak farkındayız ve bu ürünlerle, kurulumlarıyla ve kullanım amaçlarıyla ilgili gerekli bilgileri bu kılavuzda derledik.

Artık siz de eviniz ya da iş yeriniz için ideal interneti sağlamaya hazırsanız, başlayabiliriz!

Modem, Router, Extender: Hangisi ne iş yapıyor?

Modem, internet servis sağlayıcısından gelen ve cihazınızdan servis sağlayıcıya gönderilen sinyalleri veriye dönüştüren aygıttır. Servis sağlayıcılar, veri aktarımını farklı yöntemlerle yapabilirler, bu kablosuz ya da kablolu olabilir; uydu üzerinden, telefon hattından ya da fiber kablodan sağlanabilir.  Bu yüzden gelen sinyalleri veriye dönüştürmek için modeme ihtiyacınız vardır.

Daha basit bir ifadeyle evimize ya da iş yerimize interneti getiren cihaz modemdir. Modem çeşitlerimizi buradan inceleyebilirsiniz.

Router, ya da dilimizdeki adıyla yönlendirici, yerel cihazlardan bir ağ oluşturma görevi görür, böylece cihazlar arasında veri alışverişi sağlanabilir. Bazı routerlarda modem özelliği bulunurken, kimileri sadece router olarak görev yapar. Oluşturulan ağ içerisinde kaç cihaz olduğu, hangi cihazlar olduğu gibi bilgiler router tarafından sağlanır. Eğer aldığınız router modem özellikliyse tekrardan bir modem almanıza elbette gerek yoktur, aldığınız cihaz zaten hem modem özelliğiyle interneti size getirecek hem de router özelliğiyle istediğiniz tüm cihazların bu internete rahatça erişmesine ve kontrol edilebilmesine olanak sağlayacaktır. Eğer almak istediğiniz router’da modem özelliği bulunmyorsa onunla birlikte bir de modem almanız gerekecektir.

En çok düşünülen konulardan biri de router’ı nereye yerlerştirmek gerektiğidir. Daha kaliteli bir internet hizmeti için router’ı doğru konumlandırmak önemlidir. Öncelikle router kurulumu yaparken modemden router’a bir ethernet bağlantısı gerçekleşeceğinden router’ın modeme bağlanabilecek bir konumda olması gerekmektedir. Eğer modem ve router birbirlerine çok uzak olursa bu bağlantıyı sağlamanız için daha uzun bir ethernet kablosu kullanmanız gerekebilir, üstelik bağlantıyı sağlamak için ya duvarlarınız daha çok delinip kablolar geçirilecek ya da etraftan daha çok kablo dolandırılacak. Modeme yakın olmanın yanısıra router’ın evinizin ya da iş yerinizin daha orta kısmında yer alması da iyi olacaktır. Böylece internete bağlanmaya çalışan tüm cihazlar mesafe problemi olmadan rahatça bağlanabilecektir. Router’ı konumlandırmak konusunda sık yapılan da bir hata vardır, router ortalıkta pek görünmesin diye evin kiler/depo gibi kullanılan alanlarında kapalı dolaplar içine yerleştirilince kablosuz ağ sinyallerinde de bir engel oluşturulmuş olur. İnternet bağlantısı daha az sağlanır ve kaliteli bir deneyim olmaz. Bu sebeple routerları evinizin/iş yerinizin ortasında açık bir alanda olması en idealidir. 

Evinizdeki ya da iş yerinizdeki internet trafiğini kolayca yönetebilmek ve düzenleyebilmek isterseniz router çeşitlerimize göz atabilirsiniz.

Extender, ise dilimizdeki adıyla menzil genişleticidir. İnternetle ilgili en sık yapılan şikayet “İnternetim çekmiyor, sağlam bağlanmıyor” olur genelde. İşte menzil genişleticiler bu sorunlara karşı üretilen çözümlerdir.  Menzil genişleticin genel olarak görevi kendisine gelen wifi sinyalini alıp, kendi içerisinde tekrar edip yeniden yaymaktır. Wifi sinyalleri kaynaktan uzaklaştıkça zayıflar, bu sebeple menzil genişleticiler, artık azalmaya başlamış olan sinyali alıp kendi içerisinde tekrar ederler ve güçlü bir sinyalle tekrar etrafa yayarlar. Bu şekilde normalde sinyallerin ulaşmadığı alanlarda bile internet bağlantısı sağlanmış olur. Siz de uzak mesafeden sağlanan internetinize yüksek sinyallerle bağlanabilmek istiyorsanız menzil genişleticileri inceleyebilirsiniz.

İnternetin bağlantı hızı bit/Mbit üzerinden ölçülür. Megabit Mb ile gösterilir ve genelikle megabayt diye okunan MB (megabyte) ile karıştırılır. Teknik olarak bit de byte da birer veri boyutu birimidir ve 1 byte 8 bit’e denk gelmektedir. Ama byte ve türevleri olan Kilobyte (KB), Megabyte (MB), Gigabyte (GB) ve Terabyte (TB) belgelerin ya da herhangi bir içeriğin boyutunu tarif etmek için kullanılırken Megabit (Mb) ise genellikle bağlantı hızını tarif etmek için kullanılır.

İnternet paketlerinde de genellikle hız Mbps ya da Mb/s ile ifade edilir ve bu Megabits per second yani saniyedeki megabit anlamına gelmektedir, bir saniyede indirilen/yüklenen megabit sayısını belirtir. Akıllı bir cihaz alırken telefonun/bilgisayarın MB özelliğine yani hafızasına, kapasitesine bakarız ama eğer bir ağ ürünü ya da internet servisi satın alıyorsak da Mb /Mbps özelliğine yani veri akış hızına dikkat etmeliyiz. 

İnternet hızı da genelde indirme (download) ve yükleme (upload) hızı olarak ölçülür. İndirme hızı bizim cihazımıza internet yoluyla indirdiğimiz tüm içerikler, açtığımız tüm sayfalar için yani internetten bize gelen veriler için bir hız belirtirken; yükleme hızı bizim internete bir veri girişi yaptığımız ya da fotoğraf, belge içerik vs. yüklediğimiz durumlar için yani bizden internete aktarılan veriler için bir hız belirtir.

SSID, WPS, WEP, WPA ve Güvenlik

SSID, Service Set Identifier, yani Servis Seti Tanımlayıcısı anlamına gelmektedir. Bir diğer deyişle kablosuz ağların kimliği olarak bilinen SSID, cihazımızda bir ağa bağlanırken seçeceğimiz ağın ismi, tanımlayıcısıdır. Genelde bir ortama girdiğimizde cihazımızdan etraftaki kablosuz ağları aramasını isteriz ve karşımıza bir ağ listesi çıkar, o listede gördüğümüz ağ isimleri o ağların SSID’leridir. Yeni bir modem ya da router aldığınızda SSID genellikle otomatik olarak modemin ismi ve modeli şeklinde tanımlanmış olur. Aldığınız modem veya router’ın kurulumunu yaparken SSID’yi kendi tercihinize göre değiştirebilirsiniz. Daha güvenli ve izole bir ağ isterseniz ağınızın SSID’sini dışarıya gizleyebilirsiniz ve bunu yapmak router’lar ile çok kolay! Router’ınızın uygulamasından cihaz ayarlarına gidebilir ve ağınızı dışarıya gizli hale getirebilirsiniz. Böylece bu ağa girmek isteyen kullanıcılar öncelikle ağın adını (SSID’sini) bilip o ismi aratıp ardından şifreyi girerek kullanabileceklerdir.

WPS, Wireless Protected Setup, yani kablosuz korumalı kurulum anlamına gelir. Şifre girme derdi olmadan cihazların kablosuz ağa bağlanmasına, birbirini bulmasına yarayan bir sistemdir. Router, modem ve usb adaptörlerde her zaman bir WPS butonu bulunur. Kullanım amacı ise şöyledir: Normalde iki ağ ürününü birbirine bağlamak istediğimizde önce her ikisini de bir bilgisayara bağlayıp şifreler ile iki cihazı birbirine bağlayabiliriz. Ama buna alternatif bir yöntem olarak WPS butonlarını kullanabiliriz. Her iki cihazın da WPS butonuna bastığımızda bu her iki cihaz için de “ben bir eşleşme/bağlanma istiyorum” anlamına gelir ve birbirlerinin sinyallerini bulduklarında eşleşme/bağlantı sağlanır. Router’ınızı modeminize bağlamak istediğinizde WPS butonu sayesinde bilgisayara ya da şifrelere hiç gerek kalmadan bağlantıyı sağlayabilirsiniz.

Şifreli güvenlik türlerine gelince, genellikle bir ağa bağlanmak istediğimizde ağ bizden “Güvenlik Türü:” ister ve seçenekler “WPS / WEP / WPA / WPA2 / WPA3” olur. Yukarıda söylediğimiz gibi WPS şifresiz bir aktarım sağlar ve güvenlik türlerinin en düşük korumalı olanıdır. Bu sebeple genellikle şifre gerektirmeyen basit işlemlerde, herkesin girmesini isteyeceğimiz toplu ağlarda ya da cihazları birbirine bağlamada kullanılır.

Diğer seçeneklere de bir göz atalım:

WEP, Wired Equivalent Privacy, yani Kabloluya Eşdeğer Gizlilik anlamına gelmektedir. Kablosuz ağların ilk çıktığı dönemde çıkan eski bir standarttır ve bir şifreleme türüdür ancak kullanılması çok tavsiye edilmez çünkü yeni dönem güvenlik standartları artık daha kuvvetli bir koruma sağlar. Modem haricinde bir router almanın en büyük avantajlarından biri de, satın aldığınız ağın güvenlik türü otomatik olarak WEP seçili ise bunu hemen aldığınız router’ın uygulaması üzerinden kolayca değiştirebilirsiniz. 

WPA, Wi-Fi Protected Access, yani Kablosuz Korumalı Erişim anlamına gelmektedir. WEP şifreleme türü yetersiz kaldığı için üretilen yeni bir şifreleme türüdür. WPA üretildikten hemen sonra WPA2 geliştirilmiştir ve 2006 yılından sonra üretilen her kablosuz uyumlu cihazda WPA2 güvenlik türünün bulunması şart konmuştur. Günümüzde çoğu kablosuz ağ WPA2 ile şifrelenmektedir.

Peki bu güvenlik türlerini kendi cihazımızda nasıl ayarlayabiliriz? Routerınızın ya da modeminizin kurulumunu yaparken öncelikle Kablosuz Güvenlik (Wireless Security) sayfasına girmeniz gerekmektedir. Orada karşınıza çıkacak seçeneklerde “Güvenliği devre dışı bırak / WEP / WPA/WPA2” arasından WPA2’yi seçmeniz gerekmektedir. WPA2 güvenlik türü iki farklı şifreleme protokolü kullanmaktadır ve yine aynı ayarlarda karşınıza çıkacak olan Şifreleme Protokolü (Encryption) bölümünde iki AES ve TKIP olarak iki seçenek olacaktır. Bunlar WPA güvenlik türünün kullanacağı iki farklı metot olarak özetlenebilir ve günümüz standartlarına göre AES metodunu seçmeniz tavsiye edilir. 

Aynı sayfada düzenlemeniz gereken bir diğer ayar da PSK Password yani PSK Şifresidir. Bir ortama girdiğimizde arkadaşımızdan istediğimiz Wifi şifresi, paylaşılan şifre anlamına gelen PSK şifresidir. Bu şifre direkt olarak ağımızın güvenliğini belirler ve güçlü, tahmin edilmesi zor bir şifre seçmek ağımızın güvenliği açısından önemlidir. İdeal şifreler hem harflerden hem sayılardan oluşan, yan yana bir tarih ya da isim içermeyen karışık şifrelerdir. Örneğin “Ahmet1990” yerine “1A9hm9et0” daha iyi bir şifredir ve benzer yöntemlerle siz de güçlü bir şifre elde edebilirsiniz. 

Evinize gelen misafirlerle internet şifrenizi paylaşmak istemiyorsanız Routerların buna da bir çözümü var elbette! Router’ınızın uygulamasından yönetici sayfasına giderek misafir ağını seçebilir ve arkadaşınızın şifreli ağınıza hiç uğramadan ve şifre kullanmadan misafir ağına bağlanmasını sağlayabilirsiniz.

İşte artık wifi ve ağ ürünleri hakkında her şeyi biliyorsunuz. Şimdi kendi ihtiyacınıza göre dilediğiniz ağ ürününü doğru şekilde seçebilir ve kurulumunu rahatça yapabilirsiniz! Evde360 olarak sizin için hazırladığımız bu rehber ile artık akıllı cihazlarınızı da hem birbirlerine hem de internet ağınıza bağlamanız çok kolay olacak!

Eğer nesnelerin internetini ve akıllı sistemlerin nasıl çalıştığını merak ediyorsanız Nesnelerin İnterneti ve Akıllı Evler isimli makalemizi okuyabilirsiniz. 

Wifi ve ağ ürünleriyle ya da akıllı ürünler ile ilgili sorularınız varsa sorularınızı bize 0850 304 43 82 telefonundan ya da çağrı merkezimizden bildirebilirsiniz.